TS.BS.Phạm Thị Thủy Tiên – Khoa Glaucoma BV Mắt TP.HCM
Qua điều tra RAAB (Rapid Assessment of Avoidable Blindnes) năm 2007, tỉ lệ mù hai mắt do glôcôm ở người > 50 tuổi chiếm 6,5%, đứng thứ hai trong các nguyên nhân gây mù ở Việt Nam. Hiện nay, chúng ta có khoảng 24.800 người mù do glôcôm. Trong các nguyên nhân gây mù 2 mắt, bệnh glôcôm đứng vị trí thứ 3 (chiếm 4%) sau bệnh đục thể thủy tinh (7,4%) và các bệnh bán phần sau (6,3%).
Bệnh glôcôm là gì?
Glôcôm là một nhóm bệnh lý gây tổn hại thần kinh thị giác qua cơ chế làm tăng áp lực (nhãn áp) trong mắt. Nếu không chẩn đoán và điều trị kịp thời, thần kinh thị giác sẽ bị tổn thương ngày càng trầm trọng và cuối cùng dẫn đến tình trạng mất thị lực không hồi phục.
Ai dễ mắc bệnh?
Tất cả mọi người ở mọi lứa tuổi và mọi chủng tộc đều có nguy cơ mắc bệnh glôcôm. Một số nhóm người sau đây có nguy cơ cao mắc bệnh glôcôm và cần được kiểm tra thường xuyên gồm người trên 40 tuổi, người có bệnh tiểu đường hay cao huyết áp, người có tiền căn gia đình đã mắc bệnh glôcôm, người bị viễn thị, giác mạc (tròng đen) nhỏ, người có tiền sử dùng thuốc nhóm steroid đường toàn thân hoặc tra mắt trong thời gian dài, cận thị nặng, có tiền căn chấn thương hay phẫu thuật mắt,…
Những triệu chứng sớm để phát hiện bệnh glôcôm
Bệnh glôcôm có nhiều thể bệnh và nhiều nguyên nhân khác nhau, do vậy triệu chứng biểu hiện cũng rất khác nhau tùy thể loại bệnh.Trong đó, glôcôm chủ yếu được chia làm 2 thể bệnh chính là glôcôm góc đóng và glôcôm góc mở. Nguy hiểm hơn, ởgiai đoạn sớm của 2 thể bệnh này triệu chứng biểu hiện không rõ ràng và thường bị bỏ qua.
– Nhức mắt, nặng mắt thoáng qua
Bệnh glôcôm xuất hiện âm thầm, tiến triển chậm trong thời gian dài, nhiều bệnh nhân không cảm thấy đau nhức mắt, một số trường hợp đôi khi thấy mắt căng tức nhẹ thoáng qua hoặc nhức quanh hốc mắt.
– Mờ mắt thoáng qua
Ở giai đoạn sớm khi tình trạng nhãn áp tăng lên có thể làm nhìn mờ như sương mù hoặc nhìn nhoè trong 1 thời gian ngắn. sau đó, khi áp lực mắt giảm xuống bệnh nhân nhìn rõ trở lại.Triệu chứng này có thể gặp ở nhiều bệnh khác nhưng mờ mắt thoáng qua xảy ra cùng lúc với nhức mắt là dấu hiệu nghi ngờ rõ nhất của bệnh glôcôm.
– Nhìn thấy hào quang
Khi nhãn áp trong mắt tăng, bệnh nhân đôi khi sẽ thấy quầng sáng xanh đỏ khi nhìn vào đèn. Tình trạng này có thể kéo dài cả buổi và lập đi lập lại trong một khoảng thời gian.
– Nhức đầu
Nhức đầu là triệu chứng của rất nhiều bệnh trong đó cao huyết áp là bệnh thường hay nghĩ đến hơn là bệnh glôcôm. Vì vậy, khi các triệu chứng nhức đầu kèm theo nhức mắt, mờ mắt thì cần phải đi khám thêm bác sĩ chuyên khoa mắt để kiểm tra có bệnh glôcôm kèm theo hay không
Bệnh nhân cần làm gì?
Khi có một hay cùng một lúc xuất hiện các triệu chứng trên, bệnh nhân cần đến ngay các cơ sở y tế có chuyên khoa mắt để kiểm tra. Bác sĩ sẽ cho đo thị lực, nhãn áp, khám thần kinh thị giác, soi góc tiền phòng và cho làm các chẩn đoán hình ảnh như đo thị trường, chụp hình đánh giá lớp sợi thần kinh … để xác định bạn có những tổn thương do glôcôm hay không.
Những bệnh nhân có yếu tố nguy cơ mắc bệnh như vừa kể trên cũng cần đi khám mắt định kỳ mỗi năm một lần để được phát hiện glôcôm sớm.
Vì bệnh glôcôm là gây giảm thị lực vĩnh viễn nên việc phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm khi thần kinh thị giác chưa bị tổn thương nhiều sẽ giúp bệnh nhân bảo tồn được thị lực tốt hơn.
