Hỏi: Tôi có người anh 64 tuổi, bỗng dưng bị mờ 1 mắt, đi khám Bác sỹ soi đáy mắt nói bị xuất huyết võng mạc, có cho thuốc uống, nhưng bây giờ không nhìn thấy gì. Xin hỏi mắt anh của tôi có điều trị được không? Ơ đâu? Mắt còn lại có ảnh hưởng gì không? Nguyên nhân, cách phòng tránh và phát hiện sớm?
Trả lời:
Xuất huyết võng mạc là 1 tình trạng máu không ở trong mạch máu mà thoát ra ngoài võng mạc, tùy theo số lượng và vị trí của xuất huyết mà bệnh nhân mờ nhiều hay ít. Người ta chia ra:
– Xuất huyết trước võng mạc: thường ở vùng điểm vàng, hình tròn, tiến triển và tiên lượng tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ xuất huyết nhiều hay ít.
– Xuất huyết trong võng mạc: xuất huyết nông có hình ngọn nến, xuất huyết sâu dưới dạng những mảng lớn
– Xuất huyết sau mõng mạc: xuất huyết ở phía sau võng mạc.
Nguyên nhân: thường do các bệnh lý về mạch máu của võng mạc như bị cao huyết áp, tiểu đường, bệnh thoái hóa hòang điểm tuổi già, bệnh Eales, chấn thương mắt,…
Để phát hiện bệnh, nếu bệnh nhân thấy mắt bị mờ, đau, đỏ,…nên đến khoa Đáy mắt, phòng 101, Khu khám và Điều trị trong ngày, Bệnh viện Mắt TP.HCM để được khám và tư vấn điều trị đúng. Trường hợp anh của anh chị, chị nên đưa người nhà đi khám, Bác sỹ sẽ khám mắt bị xuất huyết võng mạc để quyết định có điều trị được không? Tìm nguyên nhân gây ra xuất huyết võng mạc và hướng dẫn cách phòng ngừa mắt còn lại.
BS.CKII.Trần Huy Hoàng
Hỏi: Tôi bị chứng ruồi bay ở cả hai mắt hơi nhẹ từ năm 1988, sau đó đến năm 2003 đi khám mắt biết là bị đục thủy tinh thể bao sau ở cả hai mắt, mắt trái nhẹ hơn mắt phải. Ngày 22/2/2005 tôi đi mổ mắt phải ở 1 bệnh viện tại TP.HCM và đến nay nhìn rất tốt, thị lực có tăng rất nhiều, khoảng 40%. Tuy nhiên, hội chứng ruồi bay vẫn còn như cũ. Khi đi tái khám có hỏi Bác sỹ điều trị cho biết hội chứng ruồi bay không thể chữa khỏi. Xin Bác sỹ giải đáp dùm.
Trả lời: Bình thường, thủy tinh thể và pha lê thể là những môi trường trong suốt cho phép ánh sáng đi vào võng mạc.
Ruồi bay là 1 trong những triệu chứng thường gặp của đục pha lê thể. Trong 1 số trường hợp có thể thấy hình ảnh giống như con muỗi hoặc mạng nhện.
Nguyên nhân thường gặp nhất của đục pha lê thể đơn thuần là do thoái hóa pha lê thể. Tuổi càng cao thì qúa trình thoái hóa càng nặng, làm cho pha lê thể có thể bị đục nhiều hơn nhưng hiếm khi gây giảm thị lực.
Đục thủy tinh thể (còn gọi là bệnh cườm khô hay cườm đá) ở người già cũng là 1 bệnh lý của qúa trình lão hóa của thủy tinh thể do tia cực tím hoặc do tình trạng dinh dưỡng không đầy đủ. Khi thủy tinh thể bị đục nhiều, người bệnh sẽ không còn thấy ruồi bay nữa vì thủy tinh thể đục ngăn không cho ánh sáng đi vào võng mạc. Phẫu thuật mổ cườm nhằm lấy đi thủy tinh thể bị đục, sau đó thay thế bằng kính nội nhãn, và không can thiệp vào khoang pha lê thể, vì vậy sau mổ bệnh nhân vẫn còn nhìn thấy hiện tượng ruồi bay.
Đối với tình trạng đục pha lê thể đơn thuần do thoái hóa thì không cần điều trị phẫu thuật. Chỉ can thiệp phẫu thuật cắt pha lê thể khi pha lê thể đục nhiều (do chảy máu trong pha lê thể, do viêm nhiễm,…) làm giảm thị lực. 1 số loại thuốc chống lão hóa, tăng cường dinh dưỡng có thể làm chậm qúa trình này. Bác có thể đến Bệnh viện Mắt TP.HCCM – 280 Điện Biên Phủ để được theo dõi và hướng dẫn dùng thuốc.
BS.CKII. Nguyễn Thị Hồng Phụng
Hỏi: Xin hỏi bác sĩ “vẩn đục dịch kính mắt” có chữa được không? Chữa thế nào? Bệnh nay có gây mù không?
Bệnh nhân 52 tuổi, 1 tháng nay có triệu chứng mắt như có ruồi bay trước mắt nguy hiểm như thế nào?
Rất mong nhận được tư vấn của bác sĩ sớm. Xin cám ơn.
Trả lời:
Vẩn đục dịch kính do tình trạng lão hóa hay hậu quả của một số bệnh lý dịch kính. Nếu là hậu quả của bệnh, với một số trường hợp có thể điều trị. Riêng nguyên nhân lão hóa (đa số) thường không có chỉ định điều trị. Với bệnh nhân 52 tuổi, có triệu chứng ruồi bay trong một tháng, nhiều khả năng do lão hóa. Nếu đốm đen (ruồi bay) tăng kích thước nhanh, hoặc kèm lóe sáng trong mắt, bạn nên đến Bệnh viện Mắt TP.Hồ Chí Minh để kiểm tra.
BS.CKII.Hà Tư Nguyên
Hỏi: Anh tôi 53 tuổi, mắc bệnh tiểu đường, đến nay đôi mắt gần như đã mù. Bệnh võng mạc do tiểu đường có điều trị được không? Xin được hướng dẫn để điều trị?
Trả lời: Bệnh võng mạc tiểu đường (VMTĐ) là một bệnh nặng, có thể chữa được với điều kiện người bệnh phải hợp tác tốt với bác sĩ chuyên khoa tiểu đường và bác sĩ chuyên khoa võng mạc. Quá trình theo dõi và điều trị là một quá trình kéo dài suốt đời. Nếu thực hiện được điều này, thị giác của bệnh bệnh nhân sẽ được bảo tồn.
Hiện nay, tại các nước phát triển, bệnh VMTĐ là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mù, bệnh này đang có chiều hướng gia tăng tại các nước đang phát triển. Bệnh có nhiều giai đoạn, ở những giai doạn nặng võng mạc bị tổn thương rất trầm trọng và là nguyên nhân gây mù, rất khó chữa trị, đôi khi không chữa trị được. Thời gian mắc bệnh tiểu đường càng lâu thì khả năng bị bệnh ở võng mạc càng cao. Do đó, điều quan trọng là phòng ngừa bằng cách điều trị thật ổn định bệnh tiểu đường và khám mắt định kỳ bởi bác sĩ chuyên khoa. Khi bệnh ở giai đoạn nhẹ thì chủ yếu là theo dõi, đến những giai đoạn nặng hơn thì điều trị bằng laser võng mạc, nếu có những biến chứng nặng như xuất huyết trong mắt, bong võng mạc thì phải phẫu thuật.
Trường hợp anh của bạn, chúng tôi không có được thông tin cụ thể nên không thể nói được là bệnh nặng đến mức nào và có thể chữa được hay không. Xin đưa người bệnh đến cơ sở chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác và hướng dẫn cụ thể. Để càng lâu, bệnh sẽ càng thêm nặng.
Thân mến!
BS.CKII.Phạm Văn Hoàng
Hỏi: Tôi bị bệnh về mắt từ năm 1996, khám bệnh tại chuyên khoa Mắt bệnh viện Điện Biên Phủ, định bệnh là viêm võng mạc trung tâm. Tôi uống thuốc cả tháng nhưng vẫn không có tiến triển, mắt trái 5/10 về thị lực, bác sỹ khám và cho thuốc uống. Tôi không khám và uống thuốc nữa, sau khỏang thời gian 1 năm, mắt tự khỏi và phục hồi thị lực 9/10. Vào năm 2001, mắt trái lại bị bệnh, thị lực chỉ còn 3/10. tôi khám tại khoa mắt bệnh viện 115 và được nhập viện điều trị. Sau 1 tháng thì thị lực được 6/10 và bác sỹ cũng chẳng giải thích gì, chỉ nói là bệnh võng mạc là khó trị, là dạng bệnh nặng về mắt. Tôi xuất viện và mắt trái lúc nhìn rõ, lúc nhìn kém. Tôi không điều trị nữa. Năm 2005, mắt lại nhìn quá kém và khó chịu, tôi đến bệnh viện Điện biên Phủ khám, thị lực là 4/10. Qua vài đợt thuốc, mắt vẫn thế, Bác sỹ cho chụp CT mắt và định bệnh là “biểu mô sắc tố võng mạc trung tâm vùng hoàng điểm”. Bác sỹ nói bệnh này không trị được, về nên cử rượu, bia, không hút thuốc là, tránh thức khuya, làm việc quá sức. Vậy kính mong bác sỹ giải đáp thắc mắc cho biết bệnh có điều trị được không? Bằng phương pháp điều trị nào hiệu quả nhất và bệnh viện nào có thiết bị điều trị?
Trả lời:
Theo như mô tả trong thư, trường hợp bệnh mắt của anh là một điển hình của bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch (HVMTTTD), trước đây còn được gọi là viêm võng mạc trung tâm. Bệnh này thường xảy ra ở người nam thanh niên từ 20 – 50 tuổi, đặc điểm của bệnh là bong võng mạc cảm thụ vùng hoàng điểm có thể kèm theo bong biểu mô sắc tố võng mạc. Để chẩn đoán bệnh, cần soi đáy mắt và có thể làm thêm xét nghiệm chụp mạch hùynh quang võng mạc và chụp cắt lớp võng mạc (OCT). Bệnh HVMTTTD thường tự khỏi nhưng hay tái phát. Nguyên nhân của bệnh chưa rõ nhưng người ta thấy bệnh hay xảy ra ở người có nhân cách loại A 9 (hay lo lắng), và vào những lúc có chuyện lo buồn, căng thẳng thần kinh, hay làm việc quá sức. Hiện tại chưa có phương cách điều trị nào được chứng minh là có hiệu quả rõ rệt, laser có thể giúp nhanh hồi phục nhưng không ảnh hưởng kết quả thị lực cuối cùng.
Bệnh viện Mắt TP.Hồ Chí Minh (280 Điện Biên Phủ, Quận 3) là nơi có bác sỹ chuyên khoa Đáy mắt và đầy đủ trang thiết bị chẩn đoán và điều trị. Để được khám và tư vấn trực tiếp, anh có thể liên hệ phòng khám đáy mắt, khu khám và điều trị trong ngày của bệnh viện.
Ths.BS.Võ Quang Hồng Điểm
Hỏi: Tôi năm nay 40 tuổi. Năm lên 11 tuổi tôi bị mắc chứng bệnh mà dân gian gọi là quáng gà. Năm tôi 19 tuổi, gia đình đưa đi khám ở khoa Mắt một bệnh viện đa khoa tại TP.HCM. Các Bác sỹ bảo tôi bị viêm sắc tố võng mạc, không chữa được. Thị lực lúc này là 7/10, đo kính không tăng nên Bác sỹ bảo không mang kính được. Năm tôi 34 tuổi bị cườm nước và mổ Laser mắt phải. Mới đây, Bác sỹ chẩn đoán tôi bị thoái hóa võng mạc ngoại biên và trung tâm (tôi vẫn đi khám bệnh đều đặn hàng năm). Xin hỏi hiện tại có cách nào để điều trị hoặc hạn chế sự giảm thị lực của mắt, tránh mù lòa không?. Người mắc bệnh như tôi có nhiều không? Nguyên nhân gây bệnh?.
Trả lời: Bệnh võng mạc sắc tố là tên thường được dùng để chỉ 1 nhóm bệnh đặc trưng bằng: sự tổn hại thị trường tiến triển, quáng gà, và đo điện võng mạc cho kết quả không bình thường hoặc không đo được. Soi đáy mắt: đa số bệnh nhân có lắng đọng sắc tố ở võng mạc thành đám hoặc ở thành các mạch máu bị xơ cứng của võng mạc, tạo nên hình “tế bào xương” đặc hiệu.
Nguyên nhân: đây là loại bệnh di truyền.
Tỉ lệ bệnh: ở Pháp cứ 4000 người dân, có 1 người bị bệnh. Ở Mỹ cứ 3500 người dân, có 1 người bị bệnh. Ở nước ta theo thống kê của Viện Mắt trung ương cứ 1000 người đến khám mắt, có 1 người bị bệnh này.
Tiến triển: bệnh tiến triển chậm, nhưng càng ngày càng nặng, thị lực giảm dần, thị trường thu hẹp dần. Bệnh có thể nặng hơn do các biến chứng như: đục thể thuỷ tinh (cườm khô), Glôcôm đơn thuần (cườm nước)…
Điều trị: hiện nay chưa có điều trị đặc hiệu gì đối với bệnh này. Nhưng trong tương lai, người ta hi vọng rằng sẽ có phương pháp điều trị về gien hoặc phẫu thuật ghép võng mạc.
Đối với trường hợp của bạn, nên đến bác sĩ chuyên khoa mắt khám định kỳ và theo dõi các biến chứng để được hướng dẫn và xử trí.
BSCKII.Trần Huy Hoàng
Hỏi: Mắt tôi có một lớp màng đen nằm trong con mắt khi tôi nhìn thì thấy lớp màng đen đó bay qua bay lại và ngày càng nhiều. Tôi có khám ở Bệnh viện mắt Thành phố, Bác sỹ chẩn đoán bị ruồi bay. Xin hỏi hiện tượng bị ruồi bay là gì và cách điều trị như thế nào để hết bệnh?
Trả lời: Triệu chứng màng đen di chuyển qua lại trước mắt khi đảo mắt mà bạn tả có thể là dấu hiệu vẩn đục pha lê thể. Pha lê thể là một khối dịch trong suốt ở trong mắt. Do nhiều lý do như lớn tuổi, bị cận thị nặng…lớp nước này sẽ bị đục gây ra những đốm đen hay màng đen như bạn mô tả. Hiện tượng này có thể sử dụng một số thuốc để giảm chứ không thể điều trị hết hẳn. Bạn đã đến Bệnh viện Mắt và được chẩn đoán ruồi bay, là một cách gọi tên khác của hiện tượng này. Bạn cứ yên tâm theo chỉ dẫn và điều trị của Bác sỹ.
BS.CKII.Hà Tư Nguyên
