TS.BS Nguyễn Chí Trung Thế Truyền
Khoa Nhi
Bệnh nhân Nguyễn Thị Thanh X. 15 tuổi, An Giang. Nhập viện ngày 18.3.2019 với thị lực hai mắt mờ. Bệnh nhân bị ngứa mắt đã lâu và tự mua thuốc nhỏ mắt tại tiệm thuốc, gần đây thấy mắt mờ dần nên đến bệnh viện khám.
Thị lực mắt phải (MP) là bóng bàn tay và mắt trái (MT) là đếm ngón tay 0,3 m. Nhãn áp MP: 30,4 mmHg; MT: 35,8 mmHg
Ở người bình thường, thị lực là 10 và nhãn áp phải dưới 20 mmHg.
Trên đây là một bệnh nhân trong số các bệnh nhân dùng thuốc chống viêm, chống ngứa, chống đỏ ở mắt với thuốc nhỏ mắt có steroid, theo cách gọi thông thường là thuốc có “Đề – xa”.
Steroids là một nhóm thuốc kháng viêm, thường được dùng để điều trị các tình trạng toàn thân và tại mắt. Việc sử dụng thuốc nhỏ mắt không theo toa chỉ định của bác sĩ và bệnh nhân dễ mua ở nhà thuốc, đưa đến tác dụng phụ không mong muốn.
Trong số các tác dụng phụ, đục thủy tinh thể (cườm khô) và glaucoma (cườm nước) rất thường gặp. Bệnh Glaucoma có biểu hiện là tăng nhãn áp, tức áp lực trong mắt căng hơn bình thường, lâu ngày, sự căng này sẽ chèn ép vào thần kinh thị giác làm thần kinh này yếu dần đi dẫn đến mù lòa không chữa được, như bệnh nhân được ví dụ ở trên.
Nhãn áp tăng thường sau vài tuần dùng thuốc. Tuy nhiên, có trường hợp chỉ sau vài giờ, hay đặc biệt vài năm. Sau khi ngừng thuốc, nhãn áp về bình thường khoảng sau 4 tuần. Một số trường hợp, nhãn áp cao vẫn kéo dài, bệnh nhân cần dùng thuốc hạ nhãn áp hay phẫu thuật.
Biểu hiện của bệnh glaucoma trên bệnh nhân nhi thường chảy nước mắt, co thắt mi và sợ ánh sáng. Với bệnh nhân lớn là mờ mắt, hẹp thị trường, loét giác mạc, đục thủy tinh thể.
Thuốc nhỏ mắt kháng viêm rẻ tiền và dễ mua ở các hiệu thuốc, làm giảm nhanh các triệu chứng đỏ, khó chịu, làm người bệnh cảm giác tốt hơn, nên tiếp tục tự sử dụng mà không có theo dõi. Đây là một vấn đề sức khỏe quan trọng đặc biệt đối với trẻ em.
Đây là một bệnh lý gây mù có thể tránh được. Các phụ huynh nên lưu ý khi sử dụng thuốc tự mua mà không có toa bác sĩ, nhằm tránh các tổn thương mắt đáng tiếc cho con em chúng ta.
