Viêm thần kinh thị là một bệnh lý nghiêm trọng ảnh hưởng đến dây thần kinh thị giác. Đây là dây thần kinh quan trọng truyền tín hiệu thị giác từ mắt đến não. Bệnh có thể gây ra những tổn thương đáng kể ảnh hưởng đến thị lực nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Viêm thần kinh thị là gì?
Dây thần kinh thị giác đóng vai trò then chốt trong việc truyền thông tin hình ảnh từ võng mạc đến vùng xử lý thị giác của não. Viêm thần kinh thị là tình trạng viêm và tổn thương ở dây thần kinh thị giác, dẫn đến sự suy giảm chức năng truyền tín hiệu thị giác và làm ảnh hưởng trực tiếp đến thị lực của người bệnh.
Nguyên nhân
- Vô căn
- Bệnh xơ cứng rải rác (MS), viêm tuỷ thị thần kinh (NMO)
- Nhiễm trùng thời niên thiếu hoặc do tiêm vắc-xin: sởi, quai bị, thủy đậu…
- Nhiễm siêu vi: EBV, HZV, viêm não…
- Từ cấu trúc viêm nhiễm lân cận: màng não, hốc mắt, xoang
Triệu chứng điển hình
Viêm thần kinh thị là một bệnh lý viêm cấp hoặc bán cấp của dây thần kinh thị giác, thường gặp ở người trẻ tuổi, đặc biệt là nữ giới trong độ tuổi từ 20 đến 40. Bệnh thường khởi phát với triệu chứng giảm thị lực ở một bên mắt, diễn tiến trong vài giờ đến vài ngày, và có thể dao động từ mờ nhẹ đến mất thị lực gần như hoàn toàn. Một đặc điểm lâm sàng rất điển hình là đau nhức mắt, đặc biệt khi liếc mắt do quá trình viêm lan tới bao thần kinh quanh dây thần kinh thị giác.
Khai thác bệnh sử có thể ghi nhận các dấu hiệu và triệu chứng gợi ý viêm thần kinh thị như:
- Các triệu chứng giống với hội chứng nhiễm siêu vi trước đó
- Giảm thị lực 1 mắt, hoặc hiếm hơn là cả 2 mắt
- Rối loạn sắc giác
- Đau nhức hốc mắt đi kèm với giảm thị lực, thường tăng thêm khi liếc và có thể khởi phát trước khi thị lực giảm
- Hiện tượng Pulfrich: nhìn vật thể di chuyển theo đường thẳng thành đường cong, dấu Uhtoff: giảm thị lực khi gắng sức hoặc khi tăng thân nhiệt
Hình ảnh MRI sọ não hốc mắt của bệnh nhân mắc viêm thần kinh thị mắt trái
Điều trị
Người bệnh bị viêm dây thần kinh thị giác thường được chỉ định nhập viện điều trị nội trú để theo dõi và điều trị tích cực bằng truyền steroids liều cao tĩnh mạch. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc sử dụng steroids trong điều trị viêm thần kinh thị giúp tăng tốc độ phục hồi thị lực trong giai đoạn đầu, nhưng không cải thiện kết quả thị lực sau cùng
Sau khi điều trị viêm dây thần kinh thị giác, người bệnh cần được tái khám sau 4 đến 6 tuần để đánh giá mức độ hồi phục thị lực, kiểm tra đáy mắt, thị trường và các dấu hiệu còn tồn lưu. Sau đó, việc theo dõi định kỳ mỗi 3 đến 6 tháng là cần thiết nhằm phát hiện sớm các biến chứng muộn hoặc nguy cơ tái phát, đặc biệt ở những trường hợp có liên quan đến bệnh lý thần kinh trung ương.
Đối với người bệnh có dấu hiệu nghi ngờ đa xơ cứng (MS) hoặc phát hiện các tổn thương hủy myelin hệ thần kinh trung ương trên hình ảnh cộng hưởng từ (MRI), cần được chuyển khám chuyên khoa Nội thần kinh để tầm soát đầy đủ, xét nghiệm huyết thanh học chuyên sâu và xác định chẩn đoán xác thực. Việc phối hợp điều trị giữa chuyên khoa mắt và thần kinh là đặc biệt quan trọng nhằm đưa ra phác đồ điều trị lâu dài, kiểm soát bệnh tiến triển và phòng ngừa các đợt tái phát có thể gây tổn thương thần kinh vĩnh viễn. Việc theo dõi sát sau điều trị không chỉ giúp bảo tồn thị lực mà còn đóng vai trò quyết định trong quản lý bệnh lý nền liên quan.
Phòng ngừa
Khám mắt định kỳ là một biện pháp quan trọng giúp phát hiện sớm các bất thường về thị giác, đặc biệt là các bệnh lý thần kinh thị giác có thể tiến triển âm thầm trong giai đoạn đầu. Viêm thần kinh thị giác là một bệnh lý nghiêm trọng, có thể gây suy giảm thị lực tạm thời hoặc vĩnh viễn nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Nếu bạn nhận thấy các dấu hiệu bất thường như mờ mắt đột ngột, đau nhức mắt khi liếc mắt, thì hãy đến khám bác sĩ chuyên khoa mắt để được tư vấn, thăm khám và chẩn đoán từ đó có hướng điều trị phù hợp. Phát hiện và can thiệp sớm không chỉ giúp phục hồi thị lực mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa tái phát và tổn thương thần kinh không hồi phục. Đừng bỏ qua những tín hiệu cảnh báo từ đôi mắt – vì sức khỏe thị giác là yếu tố thiết yếu cho chất lượng sống mỗi ngày.
Khoa Tạo hình Thẩm mỹ – Thần kinh Nhãn khoa
